Omarmen van de wijsheid van de Tantras – deel 2
In de tantrische geschriften schuilt een ongekende wijsheid, die je steeds dieper in je op kunt nemen, en kunt gaan belichamen en uitstralen. Hiervoor heb je vooral een flexibele geest nodig, een open mindset.
De 5 stappen om te starten
Zoals beschreven in mijn vorige blog, beschrijft Christopher Wallis in zijn book Tantra Illuminated een stappenplan van 5 stappen om een begin te maken met het belichamen van de wijsheid van de tantras:
- het loslaten van een vast idee van de realiteit (zie vorige blog; lees dat eerst even als je die nog niet gelezen hebt).
- loslaten van gehechtheid en afkeer: toegewijd zijn aan de waarheid
- loslaten van de mind-logica
- beginnen met het ervaren van het Goddelijke/ de Essentie
- Beoefenen van de Morele Waarden/ zuivering van de geest
In dit blog zal ik de tweede stap wat verder uitleggen:
Stap 2: De gulden middenweg vinden
We hebben vaak strak omlijnde gedachten over wat we wel willen en wat we niet willen. Over wat waar is en wat niet waar. Wat goed is en wat slecht. Waar we naar toe willen werken en wat we willen vermijden.
Ga maar even na hoe jouw mind werkt:
Waar wil jij naar toewerken?
* wat wil je het liefst behouden in je leven?
* wat wil je het liefste hebben in je leven, dat je nu niet hebt?
En wat wil jij vermijden?
* wat is het belangrijkste dat je koste wat kost wilt vermijden in je leven?
* wat is het belangrijkste in je leven dat er wel is maar wat je niet wilt?
Voor het beste effect: eerst bovenstaande vragen antwoorden voor je verder leest … 🙂.
gehechtheid: niet de gulden middenweg
Waar je naartoe wilt werken, kan een gehechtheid zijn, raga, één van de 5 obstakels in je spirituele pad (de klesha).
Als je iets per se wilt, heb je niet de open mind, die nodig is om uiteindelijk je ware Zelf te realiseren. Het zet de energie ook vast. Je laat dan niet de energie vrij stromen, maar stuurt deze of probeert deze te sturen. Dat heeft altijd een prijs.
Een gehechtheid geeft een vernauwing, een afsluiten. Er komt competitie, iets koste wat kost gedaan willen krijgen, een vastklampen aan iets dat je hebt, je volledig focussen op dat wat je verlangt, zonder nog oog te hebben voor iets dat daar buiten valt.
Terwijl een spirituele weg je juist opent. Steeds meer opent, zodat je een completer overzicht en inzicht krijgt. Een openen en verdiepen tot de waarheid zich openbaart. En de waarheid is niet gehecht aan één standpunt, of één punt van comfort.
afkeer: ook niet de gulden middenweg
Een ander obstakel op je spirituele pad is afkeer, dvesha. Ook dit geeft niet een open mind, maar net als raga, de gehechtheden, een vernauwing van je blik.
In dvesha, afkeer, valt alles wat je niet in je leven wilt. Als we niet willen dat iets waar is, kunnen we het simpelweg vermijden of uit onze aanacht bannen (vaak onbewust).
Of het gaat nog verder dan dat, en je doet er alles aan om te vermijden dat iets in je wereld (in je blikveld/in je gedachten) komen.
Afkeer leidt tot oordelen, afkeuringen. Alles waar je een negatieve mening over hebt, of wat je vindt dat niet waar is. Dan komt er niet alleen een niet leuk vinden, maar onstaat er een gevoel van superioriteit; jij vindt/weet het goed, de ander is/doet fout… met als uiterste variant haat; het willen uitroeien van datgene waar je een afkeer tegen hebt; alle andere meningen de mond snoeien.
waarom hebben we gehechtheden en afkeer?
Zowel gehechtheden als afkeer zijn gericht op een leven binnen je comfort-zone. Zo veilig mogelijk en zo comfortabel mogelijk. Het is niet gericht op de waarheid.
Bijvoorbeeld, het is makkelijk wegkijken bij het leed van mensen in Moria (zoals ook prachtig verbeeld in een nieuwjaarsconcert, 35:00-36:10). Als het je goed gaat in het leven, is het ook comfortabel om te denken dat dat aan jezelf ligt, dat jij iets goeds doet en is het ook heel makkelijk en comfortabel om dus te denken dat de mensen voor wie het leven niet fijn verloopt, iets fouts doen. Dat geeft een gevoel van controle, en dus kunnen we ons veiliger(er) voelen.
Wat is de Gulden Middenweg?
De gulden middenweg is in deze context voorbij je oordelen. Aanwezig blijven in wat er is, en dat wat er is niet eens labelen als positief of negatief. Dus niet ergens naar toe werken of iets vermijden. Een liefde voor alles wat er is, niet omdat het comfortabel of fijn is, of jou persoonlijk iets biedt, maar simpelweg omdat het er is.
De gulden middenweg biedt geen comfortabel gevoel van superioriteit, maar biedt wel een grote openheid. Het geeft de mogelijkheid om niet mee te gaan in één wereldbeeld, maar verder te blijven kijken dan dat… om toegewijd te blijven aan de waarheid. Net zolang tot de hele waarheid zich aan je openbaart.
Wat is toewijding aan de waarheid?
Toewijding aan de waarheid betekent de waarheid belangrijker vinden dan comfort. De waarheid belangrijker vinden dan onze gehechtheden en onze afkeer. Om voorbij onze gehechtheden en afkeer te kunnen kijken en een openheid en nieuwsgierigheid op te brengen naar alles wat zich voordoet. Het is een ‘ja’ zeggen tegen alles in het leven, niet alleen tegen het deel dat jou bevat.
In hoeverre kun jij ‘ja’ zeggen tegen het leven?
* Wat is er in je leven waar je gemakkelijk ‘ja’ tegen zegt?
* Wat is er in je leven waar je nog moeilijker ‘ja’ tegen zegt?
Voor het beste effect: eerst bovenstaande vragen antwoorden voor je verder leest … 🙂
Met een groeiende toewijding aan de waarheid groeit ook de moed om het niet te weten. Er onstaat een grotere compassie naar de mensen, dieren en natuur die in moeilijke situaties zitten. Empathie en openheid, zachtheid en ware kracht.
Zelf-reflectie kan ook leiden tot een meer toewijding aan de waarheid.
Hoe zeker weet jij wat waar is. Zijn er berichten die je heel gemakkelijk gelooft, en zijn er boodschappen die je bij voorbaat al uitsluit, waar je niet naar luistert omdat je denkt dat het niet waar is?
Ook weer even eerst de bovenstaande vraag beantwoorden, je weet wel, voor het beste effect 😉
Niet de makkelijkste weg
Het is een hele klus om de gulden middenweg te vinden en te bewandelen, en je niet te verliezen in een polariteit die overal sterk aanwezig is.
Het niet-weten of niet oordelen is soms oncomfortabel en daarom is toewijding nodig, het is niet de makkelijkste weg. Bekijk vooral ook het volgende (wel even echt voor gaan zitten, niet meteen wegzappen dus!): Een inspirerende en inzichtgevend interview met Dr. Desmet, klinisch psycholoog. Over massavorming, en hoe in de hele maatschappij de toewijding aan de waarheid verstoord kan raken.
Dieper doordringen in de wijsheid van de tantras?
- Mijn Hatha yoga opleiding is gebaseerd op de rijke nondualistische tantrische filosofie. Laat even weten als je meer wilt weten over deze opleiding.
- Doe mee aan één van de verdiepingsweekenden. Ook als YA bijscholing te volgen.
- Wil je meer achtergonden weten, koop dan het boek:
Tantra Illumiated, van Christopher Wallis over Tantra,
The Origins of Totalitarianism van Hannah Arendt, over massavorming.
Laat wat van je horen.
Laat hieronder even een berichtje achter over waar je gemakkelijk ‘ja’ tegen zegt, en wat moeilijker gaat, of wat toewijding aan de waarheid je brengt. Ik lees het graag; alvast bedankt!
meer blogs over yoga filosofie
Oei de boodschappen die ik bij voorbaat al uitsluit waar ik niet naar wil luisteren, omdat ik het toch niet geloof. Ja heel eerlijk dat doe ik wel eens, zeker in de huidige tijd. Ik bekeek het altijd positief, want ik benoem het dan als niet resonerend, teveel ballast voor mijn harde schijf. Nu ik het zo beschreven zie, voelt het een stuk minder positief. Ik probeer op de gulle middenweg te zitten ook m.b.t. het actuele thema benoemt in de video. Ik volg hierin mijn eigen koers en probeer weg te blijven van de verdeeldheid en goed en fout, maar oh oh wat kan dat soms lastig zijn. Het lijkt wel alsof de laatste twee jaar alles hierover gaat. Nu lees ik dat gehechtheid, maar ook afkeer een vorm is van in de comfortzone zijn. Met name die laatste had ik daar (nog) niet geplaatst, maar mooie uitdaging om het thema afkeer te doorvoelen en meer met een open blik alle kampen te benaderen.
Hi Marloes,
Ik denk dat dit iets is wat veel oefening en toewijding vereist. In een samenleving waar we vooral rationeel bewustzijn hebben en geleid worden door het ego, wat ik bij mezelf ook heel erg merk, is het ik/jij denken, of goed/fout heel erg aanwezig (dus het dualisme). Het loskomen hiervan creëert meer openheid, zachtheid en empathie. Het zorgt er ook voor dat je je eigen interpretaties en overtuiging niet direct als waarheid aanneemt en je hier heel erg mee identificeert. Wat ik mooi vond in het werkboek is dat je zowel pijn en vreugde zonder onderscheid als de waarheid kan waarderen. Dat pijn ervoor kan zorgen om bewuster en milder te worden, met meer liefde en compassie. En de vraag: hoe kan dit helpen?
Zeker, en oefening baart kunst :))
Dank, dat ik via dit blog bij de interviews van De Nieuwe Wereld heb kunnen komen. Ik put er moed en kracht uit.
En wat een prachtige video met gedicht. Heel troostrijk.
Lieve groet,
Hai Dionne, Dank voor je reactie, heel fijn om te horen :).
Warme groet, Marloes