Omarmen van de wijsheid van de Tantras – deel 2
In de tantrische geschriften schuilt een ongekende wijsheid, die je steeds dieper in je op kunt nemen, en kunt gaan belichamen en uitstralen. Hiervoor heb je vooral een flexibele geest nodig, een open mindset.
De 5 stappen om te starten
Zoals beschreven in mijn vorige blog, beschrijft Christopher Wallis in zijn book Tantra Illuminated een stappenplan van 5 stappen om een begin te maken met het belichamen van de wijsheid van de tantras:
- het loslaten van een vast idee van de realiteit (zie vorige blog; lees dat eerst even als je die nog niet gelezen hebt).
- loslaten van gehechtheid en afkeer: toegewijd zijn aan de waarheid
- loslaten van de mind-logica
- beginnen met het ervaren van het Goddelijke/ de Essentie
- Beoefenen van de Morele Waarden/ zuivering van de geest
In dit blog zal ik de tweede stap wat verder uitleggen:
Stap 2: De gulden middenweg vinden
We hebben vaak strak omlijnde gedachten over wat we wel willen en wat we niet willen. Over wat waar is en wat niet waar. Wat goed is en wat slecht. Waar we naar toe willen werken en wat we willen vermijden.
Ga maar even na hoe jouw mind werkt:
Waar wil jij naar toewerken?
* wat wil je het liefst behouden in je leven?
* wat wil je het liefste hebben in je leven, dat je nu niet hebt?
En wat wil jij vermijden?
* wat is het belangrijkste dat je koste wat kost wilt vermijden in je leven?
* wat is het belangrijkste in je leven dat er wel is maar wat je niet wilt?
Voor het beste effect: eerst bovenstaande vragen antwoorden voor je verder leest … 🙂.
gehechtheid: niet de gulden middenweg
Waar je naartoe wilt werken, kan een gehechtheid zijn, raga, één van de 5 obstakels in je spirituele pad (de klesha).
Als je iets per se wilt, heb je niet de open mind, die nodig is om uiteindelijk je ware Zelf te realiseren. Het zet de energie ook vast. Je laat dan niet de energie vrij stromen, maar stuurt deze of probeert deze te sturen. Dat heeft altijd een prijs.
Een gehechtheid geeft een vernauwing, een afsluiten. Er komt competitie, iets koste wat kost gedaan willen krijgen, een vastklampen aan iets dat je hebt, je volledig focussen op dat wat je verlangt, zonder nog oog te hebben voor iets dat daar buiten valt.
Terwijl een spirituele weg je juist opent. Steeds meer opent, zodat je een completer overzicht en inzicht krijgt. Een openen en verdiepen tot de waarheid zich openbaart. En de waarheid is niet gehecht aan één standpunt, of één punt van comfort.
afkeer: ook niet de gulden middenweg
Een ander obstakel op je spirituele pad is afkeer, dvesha. Ook dit geeft niet een open mind, maar net als raga, de gehechtheden, een vernauwing van je blik.
In dvesha, afkeer, valt alles wat je niet in je leven wilt. Als we niet willen dat iets waar is, kunnen we het simpelweg vermijden of uit onze aanacht bannen (vaak onbewust).
Of het gaat nog verder dan dat, en je doet er alles aan om te vermijden dat iets in je wereld (in je blikveld/in je gedachten) komen.
Afkeer leidt tot oordelen, afkeuringen. Alles waar je een negatieve mening over hebt, of wat je vindt dat niet waar is. Dan komt er niet alleen een niet leuk vinden, maar onstaat er een gevoel van superioriteit; jij vindt/weet het goed, de ander is/doet fout… met als uiterste variant haat; het willen uitroeien van datgene waar je een afkeer tegen hebt; alle andere meningen de mond snoeien.
waarom hebben we gehechtheden en afkeer?
Zowel gehechtheden als afkeer zijn gericht op een leven binnen je comfort-zone. Zo veilig mogelijk en zo comfortabel mogelijk. Het is niet gericht op de waarheid.
Bijvoorbeeld, het is makkelijk wegkijken bij het leed van mensen in Moria (zoals ook prachtig verbeeld in een nieuwjaarsconcert, 35:00-36:10). Als het je goed gaat in het leven, is het ook comfortabel om te denken dat dat aan jezelf ligt, dat jij iets goeds doet en is het ook heel makkelijk en comfortabel om dus te denken dat de mensen voor wie het leven niet fijn verloopt, iets fouts doen. Dat geeft een gevoel van controle, en dus kunnen we ons veiliger(er) voelen.
Wat is de Gulden Middenweg?
De gulden middenweg is in deze context voorbij je oordelen. Aanwezig blijven in wat er is, en dat wat er is niet eens labelen als positief of negatief. Dus niet ergens naar toe werken of iets vermijden. Een liefde voor alles wat er is, niet omdat het comfortabel of fijn is, of jou persoonlijk iets biedt, maar simpelweg omdat het er is.
De gulden middenweg biedt geen comfortabel gevoel van superioriteit, maar biedt wel een grote openheid. Het geeft de mogelijkheid om niet mee te gaan in één wereldbeeld, maar verder te blijven kijken dan dat… om toegewijd te blijven aan de waarheid. Net zolang tot de hele waarheid zich aan je openbaart.
Wat is toewijding aan de waarheid?
Toewijding aan de waarheid betekent de waarheid belangrijker vinden dan comfort. De waarheid belangrijker vinden dan onze gehechtheden en onze afkeer. Om voorbij onze gehechtheden en afkeer te kunnen kijken en een openheid en nieuwsgierigheid op te brengen naar alles wat zich voordoet. Het is een ‘ja’ zeggen tegen alles in het leven, niet alleen tegen het deel dat jou bevat.
In hoeverre kun jij ‘ja’ zeggen tegen het leven?
* Wat is er in je leven waar je gemakkelijk ‘ja’ tegen zegt?
* Wat is er in je leven waar je nog moeilijker ‘ja’ tegen zegt?
Voor het beste effect: eerst bovenstaande vragen antwoorden voor je verder leest … 🙂
Met een groeiende toewijding aan de waarheid groeit ook de moed om het niet te weten. Er onstaat een grotere compassie naar de mensen, dieren en natuur die in moeilijke situaties zitten. Empathie en openheid, zachtheid en ware kracht.
Zelf-reflectie kan ook leiden tot een meer toewijding aan de waarheid.
Hoe zeker weet jij wat waar is. Zijn er berichten die je heel gemakkelijk gelooft, en zijn er boodschappen die je bij voorbaat al uitsluit, waar je niet naar luistert omdat je denkt dat het niet waar is?
Ook weer even eerst de bovenstaande vraag beantwoorden, je weet wel, voor het beste effect 😉
Niet de makkelijkste weg
Het is een hele klus om de gulden middenweg te vinden en te bewandelen, en je niet te verliezen in een polariteit die overal sterk aanwezig is.
Het niet-weten of niet oordelen is soms oncomfortabel en daarom is toewijding nodig, het is niet de makkelijkste weg. Bekijk vooral ook het volgende (wel even echt voor gaan zitten, niet meteen wegzappen dus!): Een inspirerende en inzichtgevend interview met Dr. Desmet, klinisch psycholoog. Over massavorming, en hoe in de hele maatschappij de toewijding aan de waarheid verstoord kan raken.
Dieper doordringen in de wijsheid van de tantras?
- Mijn Hatha yoga opleiding is gebaseerd op de rijke nondualistische tantrische filosofie. Laat even weten als je meer wilt weten over deze opleiding.
- Doe mee aan één van de verdiepingsweekenden. Ook als YA bijscholing te volgen.
- Wil je meer achtergonden weten, koop dan het boek:
Tantra Illumiated, van Christopher Wallis over Tantra,
The Origins of Totalitarianism van Hannah Arendt, over massavorming.
Laat wat van je horen.
Laat hieronder even een berichtje achter over waar je gemakkelijk ‘ja’ tegen zegt, en wat moeilijker gaat, of wat toewijding aan de waarheid je brengt. Ik lees het graag; alvast bedankt!
meer blogs over yoga filosofie
Waar zeg ik makkelijk ja tegen? Tegen alles wat ik als comfortabel bestempel. Moeilijke situaties ga ik uit de weg als het kan. Ik stel mijzelf wel steeds vaker de vraag, als er een verhaal ontstaat in mijn hoofd, of ik zeker weet dat dit de waarheid is. Het antwoord is eigenlijk altijd nee! Dankjewel voor deze inspirerende blog.
Als ik er dieper over na ga denken zie ik duidelijk dat ik ‘ ja ‘ zeg tegen de positieve kanten in het leven. Probeer ik de negatieve kanten te vermijden. Daar zeg ik duidelijk nee tegen. Dit zet mij weer aan het denken om hier dus een middenweg in te vinden. Accepteer ik beide? Positief en negatief, maar geef ik er geen oordeel aan?
Hallo Mirella,
Ja, de middenweg is zonder oordeel, niet een beetje van het positieve en een beetje van het negatieve te accepteren, maar juist voorbij deze oordelen gaan – niet iets beoordelen als positief of negatief, maar bij alles aanwezig zijn met nieuwsgierigheid en openheid, compassie en/of mede-vreugde.
Ik oefen ook veel met het bedenken “ik weet het niet”. alles waar we zo zeker over zijn dat een deel van onze persoonlijkheid kan worden, daar wil je bewust van worden en ook weer los kunnen laten. ik wil ook niet overal een mening over hebben. bewust in gesprek gaan met mensen waarvan ik weet dat ze een totaal ander denkbeeld hebben met de insteek “ik weet het niet” maakt een gesprek opener en milder naar de andere persoon. Dus om de houding aan te nemen en te voelen dat gaat nog vaak wel maar om echt open te staan om denkbeelden die je al jaren hebt, te veranderen, dat is voor mij het lastigst. Dat hoeft misschien ook niet zolang ik me er niet mee identificeer. Mooie oefening om open minded te blijven
De vraag wat de waarheid is,is in hedendaagse, aardse dingen erg lastig te beantwoorden. We worden continu gemanipuleerd door alles om ons heen, inclusief ons zelf. Ik ben me daar heel erg van bewust waardoor ik juist totaal geen moeite heb om open te staan voor waarheden/denkbeelden van anderen waardoor juist mooie gesprekken kunnen plaatsvinden. Niemand heeft immers de absolute waarheid in pacht, maar goed dan kan je het over de vraag wat is de absolute waarheid gaan hebben. Die vind ik in ieder geval niet in mijn hoofd. Je merkt het al. Het denken neemt het al gauw over. Dat is iets waar ik wat meer moeite mee heb en een lopend proces is.
Ja, de vraag wat de absolute waarheid is is een heel mooie vraag. Is die er, en zo ja, wat is die? Volgens de tantra is die er, maar niet te vinden in de denkgeest. Het is de intrinsieke goedheid van het leven, die alles doordringt. En verlichte mensen (mensen die hun ware zelf gerealiseerd hebben en dus niet meer door het filter van de denkgeest kijken) kunnen deze intrinsieke goedheid overal in zien en daarom altijd kijken door de ogen van liefde. Voor als je het nog niet kunt ervaren, toch een heel fijne hypothese en troostrijke gedachte om te geloven.